İnsan, yeryüzünde var olan canlı türlerinden birisidir. Kendisini diğer canlılardan ayıran farklı birtakım özellikleri vardır. Bu nedenle de özel olmalıdır, değerli olmalıdır. Değer kazanabilmek te var olan özelliklerini doğru ve mantıklı yollarda kullanmaktan geçer.
İnsan olmak ise, bir özelliktir. Yani maddi değil manevi bir olgudur. Ancak bu manevi olgunun karşılığı ise, maddidir. Yani yansıması kişiliği ve davranışları etkiler ki bu da maddi karşılık oluşturur. Yani özetle, herkes tür olarak insandır ama nitelik olarak insan olamayanlarımız da vardır.
Şimdi bu durumu biraz irdeleyelim. Örneğin kimler insan olamaz?
-Birisinin manevi duygularını sömürmeye çalışan, onun iyi niyetinden yarar sağlamaya çalışan insan olamaz.
-Bir masum çocuğu taciz eden ya da tecavüz edebilen birisi insan değil, olsa olsa cani bir yaratık olabilir.
-Yaradılış olarak karşı cinsinden biraz daha güçsüz olan ve kadın dediğimiz insan türünü taciz eden, bedeninden yararlanmaya kalkan, şiddet uygulayarak canına kıyan yaratıklara insan demek insan türüne hakaret olmaz mı?
-Vatanını, milletini satan, başka ülkenin çıkarlarına göre hareket eden, kendi insanını ezdirebilen kimliklere de insan demek olmayacaktır elbette ki!
-Kendi askerine, polisine, kamu görevlisine ya da devlet adamlarına kurşun sıkan, katleden kimselere de insan diyemeyiz.
-Ülkesinin tarımını bitiren, sanayisini yok eden, hayvancılığını ortadan kaldıran kimliklere de insan demenin doğru olmayacağını söylemek yanlış olmaz.
-Kişilerin masum duygularını istismar ederek onların duygularından yararlanmaya kalkanlara da insan denmemeli!
-İş yaptığı arkadaşını ya da yakınını dolandıran, malını mülkünü çalan sahtekârlara nasıl insan diyeceğiz ki?
-Herhangi bir rekabet uğruna kişileri, birilerine feda eden kimliklere insan diyebilir miyiz?
Yani özetle şunu diyebiliyoruz:
İnsan olmak öyle kolay bir iş değildir.
İnsan olmanın ön koşulu ahlâklı olmaktır.
Doğru olmaktır.
Dürüst olmaktır.
Hak yememektir.
Maddi manevi çıkarlar uğruna kimseyi satmamaktır.
Önce bu koşulları yerine getir, sonra insan oldum diyerek toplumun içerisine çık.
Yaşar GELER
